Zasady bezpieczeństwa w górach, numery alarmowe i aplikacja RATUNEK

Wszystko, co potrzebujesz wiedzieć na temat bezpiecznych wędrówek i wzywania pomocy w górach.

Dbamy o jakość treści na naszym blogu – dlatego wpis ten powstał we współpracy merytorycznej z Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiem Ratunkowym. Dziękujemy za wsparcie!

Numery alarmowe w górach

999.998.997.112. Brzmi jak tajemniczy szyfr otwierający drzwi sejfu Banku Światowego? Prawie. To podstawowe numery alarmowe, które wpajamy naszym dzieciom: w domu, w przedszkolu, w szkole. Wszak bezpieczeństwo i umiejętność wezwania pomocy to jedna z kluczowych kompetencji jaką powinien posiadać każdy człowiek – zarówno duży jak i mały. Wędrując po górach, do podanych powyżej numerów powinniśmy dodać jeszcze dwa: 601 100 300 lub 985. Za ich pomocą, w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia możemy wezwać wsparcie pod postacią Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (GOPR) lub Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego  (TOPR). To dwie wysoko wyspecjalizowane grupy ratowników, którzy 24 godziny na dobę, przez wszystkie dni w roku pozostają w gotowości do niesienia pomocy w górach tym, którzy tego potrzebują. Dyżurują oni w stacjach ratunkowych umieszczonych zazwyczaj przy schroniskach czy miejscach natężonego ruchu turystycznego aby na wezwanie, w jak najkrótszym czasie dotrzeć do poszkodowanych. Swą pomoc udzielają profesjonalnie i bezpłatnie, każdemu kto na górskich ścieżkach wymaga pomocy.

Kiedy można wezwać TOPR/GOPR?

Skręcona kostka? Otwarte złamanie ręki? Upadek z wysokości? Omdlenie? Dezorientacja w terenie? Kiedy możemy liczyć na pomoc ze strony służb ratunkowych? Odpowiedź jest jedna: zawsze. Pomoc ta jednak przybierze inny kształt w zależności od potrzeby – czasem będzie to zdalne naprowadzenie na właściwy szlak, a czasami skomplikowane ratownictwo w tatrzańskich ścianach z desantem z helikoptera. I co ważne, akcja ratunkowa w niezbędnym kształcie zawsze przeprowadzona będzie w najkrótszym możliwym czasie. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której udzielenie pomocy zagrażałoby życiu ratowników – wówczas pomoc nadjeść może z opóźnieniem. Ale nadejdzie. By jednak akcja ratunkowa miała możliwość się odbyć należy dokonać zgłoszenia potrzeby pomocy.

Jak zgłosić wypadek w górach?

1. Oceń, czy jesteś w stanie bezpiecznie pomóc poszkodowanemu tak aby samemu nie stać się ofiarą.
2. Oceń stan świadomości poszkodowanej osoby oraz rodzaj obrażeń.
3. Zadzwoń pod numer 601 100 300 lub użyj aplikacji RATUNEK.
4. Przekaż ratownikowi w trakcie rozmowy informacje o tym GDZIE zdarzył się wypadek, ILU jest poszkodowanych i w jakim są STANIE. To kluczowe by najpierw podać swoją lokalizację! Wówczas, nawet gdy połączenie zostanie zerwane ratownicy będą wiedzieć gdzie mają szukać poszkodowanych.
5. Udziel pomocy adekwatnie do jej stanu i swoich umiejętności. Postępuj zgodnie ze wskazówkami udzielonymi przez ratownika przyjmującego zgłoszenie.
6. Zabezpiecz miejsce wypadku oraz osobę potrzebującą pomocy przed dalszymi urazami i utratą ciepła (okryj folią NRC złotą stroną w stronę ciała lub kurtką).
7. Do czasu przybycia ratowników nie zostawiaj poszkodowanego bez opieki.

Aplikacja RATUNEK – jak działa?

W świecie aplikacji układających nam muzyczne playlisty, monitorujących aktywność ruchową czy liczących ilość spalonych kalorii nie mogło zabraknąć narzędzia, służącego do celów ratowniczych. Mowa tu o aplikacji RATUNEK. To bezpłatna i ogólnodostępna aplikacja, którą wystarczy zainstalować na swoim telefonie komórkowym. Pozwala ona w prosty sposób wezwać górskie czy wodne służby ratunkowe na pomoc – co bardzo istotne, lokalizuje ona wzywającego pomocy z dokładnością do 3m i przesyła ratownikom SMS ze współrzędnymi pozycji poszkodowanego, co ułatwia i usprawnia akcję ratowniczą. Ponadto, aplikacja posiada moduł „Książeczki medycznej”, gdzie podajemy imię, nazwisko, datę urodzenia, dane osoby do powiadomienia o wypadku, grupę krwi, stan zdrowia (choroby przewlekłe, alergie, przyjmowane leki, przebyte operacje, itp.). Dane te zostają przekazane ratownikom w trakcie wezwania pomocy i pomagają usprawnić procedurę ratunkową.

Jak wezwać pomoc za pośrednictwem aplikacji RATUNEK?

1. Uruchom aplikację oraz lokalizację GPS.
2. Wybierz lokalizację (woda lub góry).
3. Naciśnij trzy razy przycisk na środku ekranu i oczekuj na połączenie z ratownikiem.
4. Potwierdź zgłoszenie w rozmowie z ratownikiem, udziel niezbędnych informacji i zastosuj się do jego poleceń.

Co ważne! Przy zupełnym braku zasięgu aplikacja nie wyśle powiadomienia!

Zasady bezpiecznych wędrówek w górach

Dobrze mieć pewność, że tam gdzieś czeka ktoś, na kogo można liczyć gdy sytuacja przybierze zły obrót. Jednak co ważniejsze – nie należy dopuszczać do tego, aby sytuacja wymknęła się spod kontroli. Dlatego pozostawiamy we wpisie garść podstawowych zasad bezpiecznych wędrówek z dziećmi (i nie tylko):

• mierzymy siły na zamiary: dobieramy trasę w pierwszej kolejności do możliwości małych nóżek ale i naszych. Wędrując z dziećmi, na dalszy niż daleki plan przesuwamy ambicje i żądze zdobywania wysokich szczytów w ekstremalnych warunkach,
• wiedz, gdzie się znajdujesz: zawsze miej przy sobie mapę regionu przez który wędrujesz, naładowany telefon komórkowy i power bank,
• ustal godzinę alarmową: powiadom kogoś z bliskich lub przekaż informację w miejscu zamieszkania (hotel, pensjonat) o planowanej trasie i orientacyjnej godzinie powrotu, po której powinni wszcząć akcję ratunkową. W przypadku zmian przekaż o tym wiadomość,
• zabierz apteczkę: niech będzie dostosowana do charakteru wyprawy i indywidualnych potrzeb (pamiętaj o lekach indywidualnych przyjmowanych na stałe!),
• śledź warunki atmosferyczne: przed wyruszeniem w góry sprawdź prognozę pogody, komunikaty turystyczne na stronie Tatrzańskiego Parku Narodowego lub stronie parku, do którego się wybierasz a zimą komunikat dotyczący zagrożenia lawinowego dostępny na stronie www.topr.pl. Zwłaszcza z dzieckiem, zrezygnuj z wycieczki gdy zapowiadają porywisty wiatr, który natychmiast wychładza, rzęsisty deszcz który przemoczy Was na wskroś, obfite opady śniegu który utrudni wędrówkę, gęstą mgłę w której łatwo się zgubić czy duży upał, który osłabia,
• „wałówka”: zadbaj o prowiant i odpowiednią ilość napojów (miej na uwadze, że w letnie dni potrzebujesz min. 1,5l wody dla każdego członka wyprawy a zimą woda w bidonie zamarznie. W tym wypadku sprawdzą się termosy z herbatą i butelki termiczne z letnią wodą),
• zabierz odpowiednie ubranie, obuwie i nakrycie głowy dostosowane do pory roku oraz wycieczki. W plecaku warto zawsze nieść wielofunkcyjny komin oraz przeciwdeszczowe kurtki nawet, gdy pogoda ma być „żyleta”,
• unikaj alkoholu: nie od dziś wiadomo, że alkohol nie sprzyja zdrowemu rozsądkowi i orientacji w terenie. Tym bardziej wędrując z małymi towarzyszami, odłóżmy wypicie piwa na czas, gdy wrócimy z górskiego szlaku,
• strach ma nocne oczy: w górach zmrok zapada szybciej i jest bardziej dotkliwy niż w mieście. Pamiętaj o tym planując wycieczkę i przed wyruszeniem na szlak sprawdź godzinę zachodu słońca. Jednak na wszelki wypadek warto mieć przy sobie czołówkę z silnymi bateriami, która może pomóc nam samodzielnie wyjść z impasu.

WSKAZÓWKI

• Numer 112 może być wybrany na dowolnym telefonie komórkowym niezależnie od sieci, abonamentu.
• Warto zadbać o swoje bezpieczeństwo wykupując dodatkowe ubezpieczenie podróżne (zwłaszcza w Tatrach czy przygranicznych pasmach górskich jak np. Karkonosze).
• Jeśli wędrując po górach widzimy, że ktoś osłabł, doznał urazu czy dezorientacji nie wahajmy się zatrzymać, pomóc czy wezwać służb ratunkowych. Wszak na szlaku powinniśmy być wsparciem jedni dla drugich.
• Pamiętajmy że w Tatrach i pozostałych górach (np. Beskid Niski) jest dużo miejsc gdzie nie ma zasięgu telefonicznego! W sytuacji konieczności wezwania pomocy, należy wówczas jednego z uczestników wycieczki (a w przypadku gdy jesteśmy sami spotkanego turystę) wysłać do najbliższego schroniska albo miejsca z zasięgiem telefonicznym z prośbą o wezwanie pomocy. Sprawdźmy też czy dana osoba zapamiętała miejsce zdarzenia i czy będzie potrafiła wezwać pomoc.